LỊCH SỬ - VĂN HÓA
1 - Cách mạng Tháng Mười Nga - bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử nhân loại và ảnh hưởng của Cách mạng đến tư tưởng và con đường cứu nước của Lãnh tụ Hồ Chí Minh
Cách đây 106 năm, ngày 07/11/1917, một sự kiện lịch sử vĩ đại của nhân loại đã diễn ra ở nước Nga, quần chúng Nhân dân dưới sự lãnh đạo thiên tài của V.I. Lênin và Đảng Bônsêvích đã tiến hành cuộc Cách mạng xã hội chủ nghĩa thành công, phá vỡ mắt xích yếu nhất của chủ nghĩa đế quốc, lập nên Nhà nước công nông đầu tiên trên thế giới, mở đầu thời đại mới, thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới.
Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga đã khẳng định sự đúng đắn, tính cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác được V.I. Lênin vận dụng, bổ sung một cách sáng tạo vào hoàn cảnh thực tiễn của nước Nga. Chủ nghĩa xã hội khoa học từ lý luận đã trở thành hiện thực, trở thành lẽ sống, niềm tin, hy vọng của Nhân dân lao động, trở thành kim chỉ nam, ngọn đuốc luôn toả sáng soi đường, dẫn dắt, thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc của những nước thuộc địa ở châu Á, châu Phi, châu Mỹ La-tinh. Thắng lợi của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc và cách mạng xã hội chủ nghĩa ở một loạt nước, như: Ba Lan, Bun-ga-ri, Cộng hòa Dân chủ Đức, Hung-ga-ri, Tiệp Khắc, An-ba-ni, Mông Cổ, Triều Tiên, Cu Ba và Việt Nam đã tạo nên những tiền đề thực tế cho sự ra đời của một hệ thống xã hội mà trước đó chưa từng tồn tại trong lịch sử và chỉ một thời gian ngắn sau khi ra đời - hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa đã đóng vai trò chi phối với nhiều quá trình quan trọng của thế giới hiện đại.
Còn nhớ, cuối thế kỷ XIX, trong lúc cách mạng Việt Nam đang rơi vào bế tắc, các phong trào yêu nước đều bị thất bại do còn hạn chế về nhận thức lịch sử và lập trường giai cấp, chưa có đường lối cứu nước đúng đắn, chưa tập hợp được quần chúng Nhân dân để đấu tranh. Rút kinh nghiệm từ thất bại của những nhà cách mạng tiền bối, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành với ý chí quyết tâm và hoài bão lớn đã bôn ba khắp năm châu để tìm con đường cứu nước, giải phóng dân tộc. Tuy nhiên, cuộc hành trình tìm đường cứu nước từ năm 1911 đến năm 1917 từ châu Á sang châu Âu, châu Phi, châu Mỹ rồi lại trở về châu Âu năm 1917, Nguyễn Ái Quốc chưa có được lời giải thấu đáo cho nhiều vấn đề mà Người trăn trở bấy lâu. Tìm hiểu các cuộc cách mạng ở Pháp, Anh, Mỹ, Người cho rằng, đó là những cuộc cách mạng vĩ đại, nhưng chưa đến nơi: “Cách mệnh Pháp cũng như cách mệnh Mỹ, nghĩa là cách mệnh tư bản, cách mệnh không đến nơi, tiếng là cộng hòa và dân chủ, kỳ thực trong thì nó tước lục công nông, ngoài thì nó áp bức thuộc địa”. Người rút ra bài học: Muốn dân tộc được độc lập, muốn Nhân dân lao động thoát khỏi thân phận người nô lệ, thì phải làm cách mạng một cách triệt để. Không thể đi theo con đường cách mạng tư sản, không thể thiết lập mô hình nhà nước cộng hòa tư sản, nơi chính quyền chủ yếu thuộc về giai cấp hữu sản.
Cho đến khi Cách mạng Tháng Mười Nga nổ ra và giành thắng lợi, mặc dù chưa biết nhiều về cuộc cách mạng ấy, nhưng về tình cảm Nguyễn Ái Quốc có một sự gắn bó đặc biệt với cách mạng Nga và người lãnh đạo V. I. Lênin. Trong bài viết “Con đường dẫn tôi đến chủ nghĩa Lênin”, Chủ tịch Hồ Chí Minh tâm sự: “Lúc bấy giờ, tôi ủng hộ Cách mạng Tháng Mười chỉ là theo cảm tính tự nhiên. Tôi chưa hiểu hết tầm quan trọng lịch sử của nó. Tôi kính yêu Lênin vì Lênin là một người yêu nước vĩ đại đã giải phóng đồng bào mình; trước đó, tôi chưa hề đọc một quyển sách nào của Lênin viết... Lúc đầu, chính là chủ nghĩa yêu nước, chứ chưa phải là chủ nghĩa cộng sản đã đưa tôi tin theo Lênin, tin theo Quốc tế thứ ba. Tôi hiểu được rằng chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ”. Từ nhận thức đó, tại Đại hội Tua (tháng 12/1920), Nguyễn Ái Quốc đã bỏ phiếu tán thành Quốc tế III, tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp, trở thành người cộng sản Việt Nam đầu tiên trên đất Pháp. Cũng từ đây, Người đã tìm đủ mọi cách để tìm hiểu thêm về Cách mạng Tháng Mười Nga và tham gia vào cuộc đấu tranh ủng hộ nước Nga Xô viết.
Tháng 6/1923, Nguyễn Ái Quốc đến Liên Xô trực tiếp nghiên cứu về cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga, chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước Xô viết, được tận mắt chứng kiến những thành tựu vĩ đại do Cách mạng Tháng Mười Nga mang lại trên quê hương Xô viết. Bằng sự trải nghiệm thực tiễn, Người đã rút ra kết luận: “Trong thế giới bây giờ chỉ có cách mệnh Nga là đã thành công và thành công đến nơi, nghĩa là dân chúng được hưởng cái hạnh phúc, tự do, bình đẳng thật, không phải tự do và bình đẳng giả dối như đế quốc chủ nghĩa Pháp khoe khoang bên An Nam...”. Người đã khẳng định: “Muốn cứu nước, giải phóng dân tộc không có con đường nào khác ngoài con đường cách mạng vô sản”.
Như vậy, chính học thuyết cách mạng của V.I. Lênin, Cách mạng Tháng Mười Nga và những bài học kinh nghiệm quý báu của Nhà nước Nga Xô viết và đặc biệt là khi được tiếp cận và nghiên cứu “Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa” của V.I. Lênin, Nguyễn Ái Quốc đã tìm thấy phương hướng và đường lối cơ bản của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc trên thế giới theo lập trường của giai cấp công nhân, trong đó có cách mạng Việt Nam. Để từ đó, bằng sự độc lập, tự chủ và với những cách thức truyền bá hết sức phong phú và đa dạng, Nguyễn Ái Quốc đã truyền bá lý tưởng của Cách mạng Tháng Mười Nga, chủ nghĩa Mác - Lênin và tích cực chuẩn bị về chính trị, tư tưởng, tổ chức cho sự ra đời của một chính đảng vô sản ở Việt Nam. Mùa xuân năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, kết thúc chặng đường dài khủng hoảng về đường lối cứu nước và giai cấp lãnh đạo cách mạng. Từ đây, cách mạng giải phóng dân tộc ở Việt Nam được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, đi theo ánh sáng thời đại của Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại.
2 - Cách mạng Tháng Mười Nga đem lại những bài học hết sức quý báu đối với cách mạng Việt Nam.
Đối với Cách mạng Việt Nam, Cách mạng Tháng Mười Nga là mặt trời chói lọi, là “tiếng sấm báo hiệu mùa xuân”. Những bài học mà Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp thu từ Cách mạng Tháng Mười Nga đã được vận dụng một cách sáng tạo vào điều kiện cụ thể của Việt Nam. Đó chính là những bài học mẫu mực về chiến lược, sách lược và phương pháp cách mạng; bài học kinh nghiệm về giành và giữ chính quyền, thực thi quyền lực Nhân dân; về xây dựng Đảng và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng; về xây dựng, củng cố khối liên minh công nông; về vận động và tập hợp quần chúng, phát huy sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; bài học về nghệ thuật chiến tranh cách mạng, tạo và chớp thời cơ cách mạng… đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta vận dụng ngay từ khi vạch ra Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng (1930) và tiếp tục được bổ sung, hoàn thiện trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng.
Dưới ánh sáng soi đường của Cách mạng Tháng Mười Nga, với đường lối đúng đắn, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo Nhân dân ta tiến hành cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khổ, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách và giành được những thắng lợi vĩ đại: Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đập tan ách thống trị của thực dân, phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đưa dân tộc ta tiến vào kỷ nguyên độc lập, tự do; thắng lợi của các cuộc kháng chiến chống xâm lược mà đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; thắng lợi trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc của Tổ quốc, làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả; tiến hành công cuộc đổi mới đất nước đạt được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử.
Khi nói về ảnh hưởng của Cách mạng Tháng Mười Nga đối với cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Uống nước nhớ nguồn. Càng nhớ lại những ngày tủi nhục mất nước, nhớ lại mỗi bước đường đấu tranh cách mạng đầy hy sinh, gian khổ mà cũng đầy thắng lợi vẻ vang thì giai cấp công nhân và Nhân dân Việt Nam càng thấm thía công ơn to lớn của Lênin và Cách mạng Tháng Mười. Mối tình gắn bó và lòng biết ơn của Nhân dân Việt Nam đối với Cách mạng Tháng Mười, đối với Lênin vĩ đại là vô cùng sâu sắc”.
3 - Cách mạng Tháng Mười Nga - khơi nguồn khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc
Thấm nhuần chủ nghĩa Mác - Lênin và những bài học kinh nghiệm quý báu của Cách mạng Tháng Mười Nga, cách mạng Việt Nam đã quy tụ được lòng dân, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, đưa dân tộc từ thân phận lầm than, nô lệ, bị áp bức đứng lên giành độc lập, thống nhất đất nước, làm nên những thắng lợi vĩ đại trong đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, vươn mình mạnh mẽ để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Trải qua 37 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đất nước Việt Nam thân yêu đã thực sự thay da, đổi thịt; đời sống Nhân dân cả về vật chất và tinh thần được cải thiện rõ rệt, thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 4.000 USD, văn hóa xã hội có sự phát triển mạnh mẽ; công tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền và hệ thống chính trị từng bước được đổi mới, kiện toàn và ngày càng vững mạnh; khối đại đoàn kết toàn dân tộc không ngừng được củng cố; sức mạnh về mọi mặt của đất nước được nâng lên; tiềm lực quốc phòng, an ninh được tăng cường; độc lập, chủ quyền của đất nước được giữ vững. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã xác định chủ thuyết phát triển “Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy ý chí, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hoà bình, ổn định; phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa”. Đó không chỉ là mục tiêu mà còn là khát vọng của cả dân tộc Việt Nam và được khởi nguồn từ tinh thần, giá trị của Cách mạng Tháng Mười Nga và Cách mạng Tháng Tám 1945. Mục tiêu và khát vọng ấy tiếp tục khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của chúng ta là đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan, với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại.
Trần Trung Hiếu - Báo Lâm Đồng
